Goodwill
Goodwill speelt een belangrijke rol bij de waardering van een bedrijf. Maar wat is goodwill precies en hoe werkt het in de boekhouding? Op deze pagina ontdek je de verschillende soorten goodwill, hoe je de waarde ervan berekent en hoe je het verwerkt op de balans. We gaan in op de fiscale aspecten, de invloed van goodwill op bedrijfsovernames en we geven praktijkvoorbeelden. Zo krijg je een compleet beeld van wat goodwill betekent voor jouw onderneming.
Home > Boekhoudtermen > Goodwill
Wat is goodwill?
Goodwill is de meerwaarde van een bedrijf die niet direct in tastbare activa is terug te vinden. Het vertegenwoordigt immateriële factoren zoals een sterke reputatie, een loyaal klantenbestand, merkwaarde en unieke kennis of processen. In tegenstelling tot materiële activa, zoals machines of gebouwen, kun je goodwill niet fysiek bezitten of afzonderlijk verkopen. De waarde van goodwill wordt vaak pas zichtbaar bij een bedrijfsovername, wanneer de overnameprijs hoger ligt dan de waarde van de activa en passiva. Goodwill maakt een bedrijf aantrekkelijker en kan een belangrijke factor zijn bij investeringsbeslissingen.

Welke soorten goodwill zijn er?
Goodwill komt in verschillende vormen voor en valt onder te verdelen in 2 hoofdcategorieën:
- Ondernemingsgoodwill: de waarde die verbonden is aan het bedrijf zelf, zoals merkbekendheid, klantrelaties en efficiënte bedrijfsprocessen.
- Persoonlijke goodwill: de waarde die gekoppeld is aan een specifieke persoon binnen het bedrijf, bijvoorbeeld een ondernemer met een sterk netwerk of unieke expertise.
Daarnaast maken we onderscheid tussen interne- en externe goodwill. Interne goodwill ontstaat binnen het bedrijf, bijvoorbeeld door een sterke reputatie, klantloyaliteit of innovatieve werkwijzen. Externe goodwill komt voort uit externe factoren, zoals gunstige marktomstandigheden of samenwerkingen met strategische partners.
Ondernemingsgoodwill
Ondernemingsgoodwill vertegenwoordigt de waarde die een bedrijf opbouwt door sterke merkbekendheid, een loyaal klantenbestand en efficiënte bedrijfsprocessen. Factoren zoals een goede reputatie, innovatieve technologieën en intellectueel eigendom vergroten deze goodwill. Ook sterk management en soepele bedrijfsvoering dragen bij aan de waarde van een onderneming.
Je neemt ondernemingsgoodwill op de balans op wanneer je een bedrijf overneemt en de overnameprijs hoger ligt dan de boekwaarde van de activa en passiva. Deze meerwaarde verschijnt als een immaterieel vast actief op de balans. Hoewel goodwill zelf geen fysieke waarde heeft, beïnvloedt het wel de cashflow, financiële positie en het toekomstig verdienvermogen van een bedrijf.
Persoonlijke goodwill
Persoonlijke goodwill hangt direct samen met de ondernemer of een sleutelfiguur binnen het bedrijf. Factoren zoals een sterke (persoonlijke) reputatie, een waardevol netwerk en specialistische kennis bepalen deze goodwill. Ook hechte relaties met klanten en leveranciers spelen een grote rol.
Bij een bedrijfsoverdracht kan persoonlijke goodwill verdwijnen als de betreffende persoon vertrekt. Dit kan de waarde van het bedrijf verlagen, vooral als klanten en zakenpartners hun vertrouwen in de onderneming verliezen. Daarom is het belangrijk om deze goodwill zoveel mogelijk om te zetten in ondernemingsgoodwill, bijvoorbeeld door kennisoverdracht en het opbouwen van sterke bedrijfsprocessen.
Interne vs. externe goodwill
Interne en externe goodwill beïnvloeden de waarde van een bedrijf op verschillende manieren. Interne goodwill ontstaat binnen het bedrijf zelf. Je bouwt deze op door een sterke reputatie, loyale klanten, efficiënte bedrijfsprocessen en unieke kennis of technologie. Deze goodwill groeit door interne verbeteringen en is minder afhankelijk van externe factoren.
Externe goodwill komt van buitenaf en hangt af van marktomstandigheden, concurrentiepositie en externe samenwerkingen. Een bedrijf kan profiteren van gunstige economische ontwikkelingen, een sterke branchepositie of strategische partnerships. Omdat externe goodwill afhankelijk is van factoren buiten het bedrijf, kan deze sneller veranderen en moeilijker te controleren zijn.
Beide vormen van goodwill spelen een rol bij de waardering van een bedrijf. Door interne goodwill te versterken, maak je je onderneming minder afhankelijk van externe factoren en behoud je een stabiele marktpositie.
Hoe ontstaat goodwill?
Goodwill ontstaat wanneer een bedrijf waarde creëert die verder gaat dan de optelsom van zijn bezittingen. Dit gebeurt in verschillende situaties, zoals bij fusies en overnames. Ook een sterk merk, marktdominantie en langdurige klantrelaties dragen bij aan goodwill. Innovatie, unieke bedrijfsmethoden en efficiënt management versterken deze waarde verder.
Goodwill groeit wanneer een bedrijf zijn reputatie, klantloyaliteit en concurrentiepositie versterkt. Dit kan door uitmuntende service, productinnovatie of een onderscheidende merkstrategie. Tegelijkertijd kan goodwill afnemen door negatieve publiciteit, veranderende marktomstandigheden of een dalende klanttevredenheid.
Om goodwill te behouden moet je continu investeren in kwaliteit, klantrelaties en innovatie. Een bedrijf dat zich blijft onderscheiden en inspelen op marktontwikkelingen, vergroot zijn goodwill en blijft aantrekkelijk voor klanten en investeerders.
Hoe bereken je goodwill?
Je berekent goodwill met de volgende standaardformule:
Goodwill = overnameprijs - (activa - passiva)
Dit betekent dat je de overnameprijs van een bedrijf neemt en daar de nettowaarde van de activa en passiva vanaf trekt. Blijft er een positief bedrag over? Dan vertegenwoordigt dit de goodwill.
Naast deze basisformule bestaan er verschillende waarderingsmethoden:
- Netto-activa methode: Deze methode bepaalt goodwill op basis van het verschil tussen de marktwaarde van activa en passiva.
- Winstmultipliër methode: Deze methode vermenigvuldigt de gemiddelde winst met een factor die afhangt van de branche en marktomstandigheden.
- Discounted Cash Flow (DCF) methode: Deze methode berekent de contante waarde van toekomstige kasstromen om de goodwill te bepalen.
Een realistische goodwillwaarde hangt af van de toekomstige winstverwachtingen en de marktpositie van het bedrijf. Wordt goodwill te hoog ingeschat? Dan kan dit leiden tot overwaardering en financiële tegenvallers. Is de inschatting te laag? Dan kan het bedrijf onterecht minder aantrekkelijk lijken voor investeerders. Een zorgvuldige berekening helpt om de echte waarde van goodwill te bepalen en gezonde financiële beslissingen te nemen.
Goodwill in je boekhouding: Wat betekent dit in je boekhouding?
Je verwerkt goodwill in de boekhouding als een immaterieel vast actief op de balans. Dit gebeurt meestal na een overname, wanneer de betaalde prijs hoger ligt dan de nettowaarde van de activa en passiva. Goodwill vertegenwoordigt een meerwaarde die niet direct tastbaar is, zoals een sterke reputatie of klantloyaliteit, en blijft op de balans staan zolang deze waarde behouden blijft.
Een belangrijk verschil tussen boekhoudkundige goodwill en economische goodwill:
- Boekhoudkundige goodwill staat op de balans en volgt de boekhoudregels. Dit bedrag blijft staan tot het wordt afgeschreven of afgewaardeerd.
- Economische goodwill is de daadwerkelijke meerwaarde die het bedrijf genereert, zoals een sterke merknaam of klantloyaliteit. Deze waarde verandert voortdurend en is niet altijd direct zichtbaar in de boekhouding.
Of je goodwill moet afschrijven of afwaarderen, hangt af van de boekhoudregels en de financiële situatie van het bedrijf. In sommige gevallen schrijf je goodwill jaarlijks af over een vaste periode, bijvoorbeeld vijf of tien jaar. Daarnaast voer je een impairment test uit: een jaarlijkse beoordeling van de werkelijke waarde van goodwill. Als blijkt dat goodwill te hoog is ingeschat - bijvoorbeeld door tegenvallende resultaten of veranderende marktomstandigheden - moet je het verschil afwaarderen en als kosten boeken in de winst- en verliesrekening.

Fiscale aspecten en goodwill
De Belastingdienst beschouwt goodwill als een immaterieel bedrijfsmiddel, wat invloed heeft op de fiscale verwerking. Koop je een bedrijf en betaal je meer dan de waarde van de activa en passiva? Dan mag je deze goodwill in veel gevallen fiscaal afschrijven. De afschrijving gebeurt meestal over een periode van (minimaal) 10 jaar, waarbij je elk jaar een vast percentage (maximaal 10%) ten laste van de winst brengt.
Verkoop je een bedrijf met goodwill? Dan telt de ontvangen goodwill als belastbare winst. Dit betekent dat je belasting betaalt over het bedrag dat je ontvangt voor de goodwill. De fiscale gevolgen hangen af van de rechtsvorm van je bedrijf en de geldende belastingregels.
Bij de belastingaangifte verwerk je goodwill als onderdeel van de winstberekening. Je houdt rekening met eventuele afschrijvingen en waardeveranderingen, zodat je geen onnodige belasting betaalt. Een juiste verwerking van goodwill kan je fiscale lasten verlagen en je financiële positie optimaliseren.
Voorbeelden van goodwill in de praktijk
Goodwill speelt een grote rol bij bekende bedrijven en merken. Enkele voorbeelden:
- Apple: Klanten betalen extra voor iPhones dankzij merkbeleving, klantloyaliteit en innovatieve technologie.
- Facebook & Instagram: Toen Facebook Instagram kocht, betaalde het meer dan de boekwaarde vanwege de sterke merknaam, gebruikersbasis en groeipotentieel.
- Lokale bedrijven: Een succesvolle bakker of adviesbureau bouwt goodwill op door klantrelaties en een sterke reputatie, wat de overnameprijs verhoogt.

Veelgestelde vragen
Moet goodwill worden afgeschreven? |
|||
|
Ja, in veel gevallen mag je goodwill fiscaal afschrijven, minimaal over 10 jaar. In de boekhouding schrijf je goodwill niet altijd af, maar voer je een impairment test uit om te bepalen of afwaardering nodig is.
|
|||
Wat is het verschil tussen interne en externe goodwill? |
|||
|
Interne goodwill ontstaat binnen het bedrijf door een sterke reputatie, klantloyaliteit en efficiënte processen. Externe goodwill komt van buitenaf, bijvoorbeeld door marktomstandigheden of strategische samenwerkingen.
|
|||
Hoe beïnvloedt goodwill de winst en verliesrekening? |
|||
|
Goodwill staat als immaterieel vast actief op de balans. Een afschrijving of afwaardering van goodwill verlaagt de winst en komt als kosten in de winst- en verliesrekening.
|
|||
Wat gebeurt er met goodwill als een bedrijf failliet gaat? |
|||
|
Bij faillissement verliest goodwill meestal zijn waarde. Omdat goodwill geen tastbaar actief is, kunnen schuldeisers deze niet afzonderlijk verkopen om schulden te dekken.
|
|||
Welke belastingregels gelden er voor goodwill? |
|||
|
Goodwill mag vaak fiscaal worden afgeschreven over een periode van minimaal 10 jaar (maximaal 10%). Bij verkoop van een bedrijf wordt ontvangen goodwill belast als winst. De exacte regels hangen af van de rechtsvorm en belastingwetgeving.
|
|||
Wat is badwill? |
|||
|
Badwill (negatieve goodwill) ontstaat als een bedrijf onder de boekwaarde wordt overgenomen. Dit gebeurt meestal als het bedrijf financiële problemen heeft of verliesgevend is.
|
|||
Wat is positieve goodwill? |
|||
|
Positieve goodwill ontstaat als een bedrijf boven de boekwaarde wordt overgenomen. Dit geeft aan dat de koper verwacht dat het bedrijf meer waard is door merkwaarde, klantrelaties of groeipotentieel.
|
|||
Nog hulp nodig?
Stel je vraag aan Thom en zijn collega's. Ze staan je graag te woord.