
Eigen vermogen
Eigen vermogen is een belangrijk onderdeel van je boekhouding. Het geeft inzicht in de financiële gezondheid van je onderneming en vormt de basis voor groei op de lange termijn.
Home > Boekhoudtermen > Eigen vermogen
In dit artikel lees je wat er precies onder eigen vermogen valt, hoe je het berekent en hoe je het op de balans zet. Je ontdekt ook het verschil tussen eigen vermogen en vreemd vermogen, waarom eigen vermogen zo belangrijk is voor jou als ondernemer, en hoe je het kunt opbouwen. Daarnaast gaan we in op de fiscale kant van eigen vermogen en krijg je heldere voorbeelden uit de praktijk. Zo krijg je een goed beeld van eigen vermogen en kun je betere financiële keuzes maken.
Wat is eigen vermogen?
Eigen vermogen is het totaal aan bezittingen minus de schulden van je onderneming. Wat overblijft, is het vermogen dat je zelf hebt ingebracht of hebt opgebouwd met winst. Dit bedrag laat zien hoe financieel gezond je onderneming is. Hoe hoger je eigen vermogen, hoe sterker je er financieel voor staat. Investeerders, banken en andere partijen kijken hiernaar om te bepalen of jouw bedrijf stabiel en betrouwbaar is. Met voldoende eigen vermogen kun je klappen opvangen, investeren in groei en heb je meer controle over je financiën.
Wat valt er onder eigen vermogen?
Onder het eigen vermogen vallen alle middelen die je als ondernemer zelf in je bedrijf stopt of in de loop van de tijd opbouwt. Je brengt dit vermogen in bij de start van je onderneming en bouwt het verder op met winst die je in het bedrijf laat zitten. Ook andere elementen maken deel uit van het eigen vermogen. Hieronder zie je wat er allemaal onder valt:
- Gestort kapitaal: Het geld dat je zelf in je bedrijf hebt gestoken, bijvoorbeeld bij oprichting of bij latere stortingen.
- Winstreserves: De winsten die je in voorgaande jaren hebt behaald en niet hebt uitgekeerd, maar in het bedrijf hebt gehouden.
- Huidige jaarwinst of -verlies: Het resultaat van het lopende boekjaar dat je nog niet hebt verdeeld.
- Privé-opnames en -stortingen: Bedragen die je als ondernemer uit of in het bedrijf haalt. Deze beïnvloeden je eigen vermogen direct.
- Herwaarderingsreserves: Wanneer je bezittingen in waarde stijgen (bijvoorbeeld vastgoed), mag je deze meerwaarde soms meenemen in je eigen vermogen.
Hoe bereken je het eigen vermogen?
Je berekent het eigen vermogen met een simpele formule:
Eigen vermogen = bezittingen – schulden
Je telt eerst al je bezittingen op, zoals je voorraad, machines, banktegoeden en openstaande facturen. Daarna trek je al je schulden daarvan af, zoals leningen, openstaande rekeningen en belastingschulden. Wat overblijft, is je eigen vermogen. Hoe dit er precies uitziet, verschilt per bedrijfsvorm:
- Eenmanszaak of vof: Hier bestaat het eigen vermogen uit je eigen inbreng, de winst die je in het bedrijf laat zitten en eventuele privé-opnames of -stortingen.
- Bv of nv: Bij deze rechtsvormen zie je op de balans posten als geplaatst kapitaal, agioreserve, winstreserves en de jaarwinst.
Voorbeeld: je hebt € 100.000 aan bezittingen en € 60.000 aan schulden (crediteuren). Dan is je eigen vermogen € 40.000. Maar heb je juist meer schulden dan bezittingen? Dan kom je uit op een negatief eigen vermogen.
Eigen vermogen op de balans
De balans is onderverdeeld in activa en passiva. Je vindt het eigen vermogen aan de passivazijde van de balans, samen met het vreemd vermogen. Het laat zien welk deel van je bedrijf jij zelf hebt gefinancierd. Maak je winst? Dan stijgt je eigen vermogen. Draai je verlies of neem je geld op uit het bedrijf? Dan daalt het. Het eigen vermogen verandert dus voortdurend mee met je resultaten. In financiële rapportages speelt het een belangrijke rol: het geeft investeerders, banken en andere betrokkenen inzicht in de kracht en stabiliteit van je onderneming.
Eigen vermogen vs. vreemd vermogen
Eigen vermogen en vreemd vermogen vormen samen het totale vermogen van je bedrijf, maar wat is het verschil tussen eigen vermogen en vreemd vermogen?
- Eigen vermogen is geld dat jij zelf inbrengt of opbouwt binnen je bedrijf.
- Vreemd vermogen is geld dat je leent van anderen, zoals banken, investeerders of leveranciers.
Een hoog eigen vermogen heeft duidelijke voordelen:
- Je laat zien dat je bedrijf financieel gezond en stabiel is.
- Je hebt minder afhankelijkheid van externe financiers.
- Je kunt makkelijker investeren zonder rente of aflossing.
Toch kies je soms bewust voor vreemd vermogen, bijvoorbeeld:
- Als je snel wilt groeien en je eigen middelen niet toereikend zijn.
- Als je gebruik wilt maken van fiscale voordelen op rente.
- Als je het risico liever deelt met externe partijen.
Het belang van eigen vermogen voor ondernemers
Eigen vermogen speelt een belangrijke rol in de kracht en betrouwbaarheid van je onderneming. Hoe meer eigen vermogen je hebt, hoe beter je ervoor staat in de ogen van anderen.
- Je verhoogt je kredietwaardigheid: Je verbetert je rentabiliteit. Banken zien je als minder risicovol en geven sneller een lening.
- Je vergroot je investeringsmogelijkheden: Met een stevige financiële basis kun je makkelijker uitbreiden, personeel aannemen of nieuwe producten ontwikkelen.
- Je wekt vertrouwen bij investeerders: Zij kijken kritisch naar je eigen vermogen om te bepalen of je onderneming solide en winstgevend genoeg is.
Hoe bouw je eigen vermogen op?
Je bouwt eigen vermogen op door winst in je bedrijf te houden in plaats van uit te keren. Investeer slim, houd je kosten laag en werk aan een gezonde marge. Zorg dat je regelmatig geld stort in je onderneming als dat nodig is, dit zie je ook weer terug op de jaarrekening. Beperk privé-opnames en herinvesteer behaalde winsten. Zo groeit je eigen vermogen stap voor stap mee met je bedrijf.
Fiscale aspecten van eigen vermogen
Eigen vermogen heeft ook gevolgen voor je belastingpositie. De Belastingdienst kijkt niet direct naar de hoogte van je eigen vermogen, maar het beïnvloedt wel je fiscale situatie.
Bij een bv of nv betaal je vennootschapsbelasting over de winst die in je eigen vermogen terechtkomt. Laat je winst in de onderneming zitten? Dan stel je belastingheffing over een eventuele dividenduitkering uit. Keer je wél dividend uit aan aandeelhouders? Dan betaal je dividendbelasting, meestal 15% over dat bedrag. Ook als je het later uitkeert, betaal je uiteindelijk dividendbelasting.
Door winst (tijdelijk) in je bedrijf te houden, kun je fiscaal voordelig sturen op liquiditeit en belastingdruk. Laat je hierover goed adviseren, zodat je optimaal profiteert van de fiscale ruimte die eigen vermogen je biedt.
Voorbeelden van eigen vermogen in de praktijk
In de praktijk zie je eigen vermogen op verschillende manieren terug. Hieronder 3 korte voorbeelden:
- Je stort bij de start van je bedrijf € 5.000 op de zakelijke rekening, dit vormt je beginvermogen.
- Je behaalt winst en laat die in het bedrijf zitten, je eigen vermogen groeit.
- Je bouwt in een bv een winstreserve op na meerdere goede jaren, deze reserve maakt deel uit van het eigen vermogen.
- Je brengt later extra geld in om een investering te doen, je verhoogt daarmee je eigen vermogen.

Gratis uitproberenZonder verplichtingen
Veelgestelde vragen
Kan een bedrijf opereren met negatief eigen vermogen? |
|||
Ja, maar het is risicovol. Je laat zien dat je meer schulden hebt dan bezittingen. Financiers en leveranciers kunnen daardoor minder vertrouwen hebben.
|
|||
Hoe beïnvloedt winst of verlies het eigen vermogen? |
|||
Winst verhoogt je eigen vermogen, verlies verlaagt het. Laat je winst in het bedrijf? Dan groeit je vermogen automatisch mee.
|
|||
Hoe wordt eigen vermogen belast? |
|||
Eigen vermogen zelf wordt niet belast. Het vormt wel de basis voor de winstberekening. De winst van je onderneming is namelijk gelijk aan de groei van je vermogen, het vermogen aan het einde van het boekjaar minus het vermogen aan het begin van het boekjaar, gecorrigeerd met de stortingen en onttrekkingen. Bij dividenduitkering komt daar dividendbelasting bij.
|
|||
Hoeveel eigen vermogen mag je hebben? |
|||
Er geldt geen vast maximum. Gezonde bedrijven hebben vaak 20% tot 50% eigen vermogen ten opzichte van het totale vermogen.
|
|||
Wat betekent negatief eigen vermogen? |
|||
Je hebt dan meer schulden dan bezittingen. Dit kan wijzen op financiële problemen en maakt het lastiger om financiering te krijgen.
|
Nog hulp nodig?
Stel je vraag aan Thom en zijn collega's. Ze staan je graag te woord.